فقدان پایگاه داده ای مشترک و عدم تبادل اطلاعات میان شرکت های بیمه ای می تواند منجر به رواج پولشوئی و تقلب گردد./هیچ یک از شرکت های بیمه - بر خلاف شرکت های بیمه ای دنیا- ادعایی مبنی بر کسب سهم قابل توجه پرتفوی خود از طریق بیمه الکترونیکی ندارند
چالش ها و موانع پیاده سازی بیمه الکترونیک بررسی شد
رواج پولشویی در صنعت بیمه به دلیل فقدان پایگاه داده ای مشترک
ریسک نیوز / سید حسین علوی _ در دنیای امروز با توجه به سرعت پیشرفت فناوری اطلاعات و افزایش ضریب نفوذ تجارت الکترونیک در پی فراگیر شدن شبکه جهانی اینترنت بعنوان محصولی از فناوری اطلاعات و دیگر امکانات و ابزاری که گسترش روز به روز علوم در این حوزه در اختیار بشر قرار داده است،بی تردید هر صنعتی که بتواند در ساختار خود به نحو مطلوبی از این تکنولوژی بهره برد، خواهد توانست همگام با سرعت رشد فناوری اطلاعات بدنه ی خود را تحرک و پویایی بخشد. پرواضح است گسترش فناوری اطلاعات و تجارت الکترونیک امروزه توانسته به عنوان ابزاری کارآمد اقتصاد جهانی را متأثر و رشد آن را رقم زند. بی تردید ورود این فناوری به چرخه ارزش هر صنعتی از جمله صنعت بیمه موجب رشد و تعالی بیش از پیش آن صنعت را سبب خواهد شد.
بیمه الکترونیکی در واقع حاصل بکارگیری فناوری اطلاعات و محصولات آن در فرآیند هایی است که نهایتا منجر به تولید و صدور یک بیمه نامه می شود. به بیان دیگر بیمه الکترونیکی امکان دسترسی بیمه گذاران را به خدمات بیمه ای با فرصتی برابر ازطریق ابزارها و امکانات فناوری اطلاعات در اختیار مشتری قرار می دهد. بکار گیری این ابزاها میتواند از سویی موجب حذف مشکلات و موانع موجود در روش های سنتی از قبیل انواع واسطه گری ها و نهایتا ایجاد بازاری شفاف شده و از سوی دیگر سبب بهبود فرآیندها و عملیات جاری در صنعت بیمه شود.
اگر شبکه اینترنت را به عنوان یکی از محصولات ارزشمند فناوری اطلاعات در عصرحاضر بپذیریم، با نگاهی به تغییرات ایجاد شده در صنعت بیمه پس از ظهور اینترنت در می یابیم رشد این صنعت و افزایش ضریب نفوذ آن روز به روز در حال گسترش است. مطالعات انجام شده در این زمینه حاکی از آن است که استفاده از ابزاهای تجارت الکترونیک بخوبی توانسته در تغییر ساختار صنعت بیمه موثر واقع شود. بطوری که در بررسی آثار فناوری اطلاعات و مزایای آن میتوان موارد زیر را برشمرد :
1.شفافیت بازار ، حذف واسطه ها و کاهش موانع ورود به بازار
2.کاهش هزینه ها و ایجاد مجاری فروش جدید
3.تخصصی شدن بیمه نامه ها و ارتقای سطح تولید بیمه نامه
4.افزایش سرعت ارائه خدمت به مشتریان و کاهش زمان ورود به بازار
همانگونه که اشاره شد یکی از تأثیرات فناوری اطلاعات اصلاح و تعالی فرآیند های جاری در صنعت بیمه بوده است، چراکه قسمت عمده ای از فرآیند های صنعت بیمه شامل محاسبات ریاضی، تحلیل های آماری و پردازش اطلاعات انواع ریسک های مورد پوشش در این صنعت می باشد. از این رو می توان گفت فناوری اطلاعات می تواند کمک شایانی در ایجاد بانک های اطلاعاتی و ارائه تحلیل های مناسب جهت تصمیم سازی و اصلاح فرآیندهای این صنعت داشته باشد. از سوی دیگر حرکت به سمت بیمه های الکترونیکی توانسته در بهبود زنجیره ارزش صنعت بیمه نقش بسزایی ایفا کند.
علیرغم همه مزیت ها و آثار مطلوبی که بکارگیری فناوری اطلاعات در اختیار بیمه گذار و بیمه گر قرار داده و نهایتا منجر به رشد و افزایش ضریب نفوذ این صنعت گردیده، متاسفانه پس از گذشت سالها از رواج بیمه نامه های الکترونیکی و متدوال شدن انواع این بیمه نامه ها در دنیا، همچنان کاربرد فناوری اطلاعات در صنعت بیمه ایران در وضعیت مطلوبی بسر نمی برد.
اگرچه استفاده و بکارگیری نرم افزارها رایانه ای و حرکت بسمت داشتن Core Insurance در شرکت های بیمه ای داخل کشور اندکی سبب بهبود اوضاع نابسامان صنعت بیمه گشته، اما هنوز هیچ عزمی در مسئولان صنعت بیمه جهت یکپارچه سازی و فراگیر شدن بیمه نامه های الکترونیکی در کشور دیده نمی شود. هرچند گاه گاه اقدامات انجام شده در برخی شرکت های فعال در حوزه ICT بارقه هایی از امید را بین صاحبنظران این صنعت روشن می کند لیکن این حرکت ها به تنهایی و بدون حمایت های لازم نمی تواند سبب نهایی شدن محصولات بیمه الکترونیکی شود.
برای مثال یکی از معضلات، عدم وجود یک پایگاه داده مشترک میان شرکتهای بیمه داخلی در انواع بیمه نامه هاست. متاسفانه فقدان چنین پایگاه داده ای و عدم تبادل اطلاعات میان شرکت های بیمه ای می تواند منجر به رواج آفاتی نظیر پولشوئی و تقلب گردد. در ادامه با بررسی مطالعات انجام شده به ریشه یابی موانع و چالش های موجود در مسیر تحقق بیمه الکترونیکی در کشور می پردازیم.
باتوجه به اهمیت و تأثیر فناوری اطلاعات و لزوم استفاده از آن در صنعت بیمه، شناخت موانع و چالش های استفاده از آن در ایران، بسیار ضروری بنظر می رسد. با سیری در مطالعات انجام شده در این حوزه می توان این موانع را در پنج گروه اصلی عوامل محیطی، فرهنگی، تکنولوژیکی، انسانی و مدیریتی شناسایی نمود، که شرح هر یک از موارد یاد شده در ادامه می آید:
1. عوامل محیطی
- عدم وجود شبکه گسترده و یکپارچه در کشور
- فقدان قوانین و مقرارت حقوقی لازم
- فقدان شفافیت در سیاستگذاری فناوری اطلاعات
- فقدان هماهنگی و همکاری بین فعالان صنعت بیمه کشور
2. عوامل فرهنگی
- عدم گسترش فرهنگ استفاده صحیح از فناوری اطلاعات
- عدم آشنایی کاربران با عملکرد فناوری اطلاعات
- عدم آشنایی مردم و مسئولین با فناوری اطلاعات
- عدم اطمینان عامه ی مردم در خرید های اینترنتی
3. عوامل تکنولوژیکی
- فقدان امکانات گسترده نرم افزاری
- فقدان پایگاه داده مشترک میان بخش های مختلف صنعت بیمه
4. عوامل انسانی
- کمبود افراد متخصص در زمینه فناوری اطلاعات صنعت بیمه
- عدم وجود انگیزه کافی جهت نوآوری توسط کارکنان این صنعت
- مقاومت کاربران در برابر تغییر
5. عوامل مدیریتی
- عدم آگاهی مدیران صنعت بیمه از تکنولوژی های روز دنیا
- فقدان دانش و تجربه مدیران صنعت بیمه در زمینه بهره وری از فناوری اطلاعات
- فقدان انگیزه و حمایت کافی از مدیران توسط بیمه مرکزی جهت بکارگیری فناوری اطلاعات
هر یک از موارد بالا به تنهایی سهمی در عدم ترویج بیمه الکترونیکی داشته اند . به عنوان مثال در توضیح عدم اطمینان عامه ی مردم درخرید های اینترنتی ذیل عنوان عوامل فرهنگی می توان به این مطلب اشاره نمود که علیرغم گسترش خریدهای اینترنتی، همچنان درمیان طیف گسترده ای از مردم فرآیند خرید یک محصول بصورت مجازی تعریف نشده و این ریشه در فرهنگ جامعه ما دارد، چنانکه ما اغلب هنگام خرید یک خدمت یا محصول صرفا به دنبال خرید خدمت یا محصول مورد نظر نیستیم، بلکه به خرید محصول مورد نظر از فروشنده مورد نظر فکر می کنیم.
در ذکر عواملی محیطی می توان به وجود زیر ساخت های خقوقی لازم اشاره کرد به عنوان مثال یکی از موارد لازم جهت اجرایی شدن بیمه الکترونیک تعریف هویت مجازی افراد از طریق امضا دیجیتال است که به دلیل اختلافاتی که بین بانک مرکزی و ووزارت بازرگانی وجود دارد تاکنون عملیاتی نشده است.
یا در مقابل در توضیح فقدان دانش و تجربه مدیران صنعت بیمه در زمینه بهره وری از فناوری اطلاعات ذیل عنوان عوامل مدیریتی، با اندکی تأمل در فعالیت های شرکت های بیمه ای در می یابیم علیرغم مزایایی که ترویج بیمه های الکترونیکی در اختیار بیمه گر و بیمه گذار قرار می دهد هیچ حرکت جدی در این زمینه صورت نپذیرفته و هیچ یک از شرکت های بیمه داخل کشور - بر خلاف شرکت های بیمه ای دنیا- ادعایی مبنی بر کسب سهم قابل توجه پرتفوی خود از طریق بیمه الکترونیکی ندارند.
البته از عدم توجه بیمه مرکزی در هدایت شرکت های بیمه و ایجاد انگیزش جهت ترویج بیمه الکترونیکی نمی توان غافل شد. رسالتی که اگر پیش تر از این ها مورد توجه قرار گرفته بود شاید در کشور مانیز سهم قابل توجهی از سبد پرتفوی شرکت های بیمه به بیمه الکترونیکی اختصاص یافته بود.
بی تردید آگاهی مدیران ارشد صنعت بیمه از تکنولوژی های روز دنیا می تواند نقش بسزایی در افزایش میل به بیمه های الکترونیکی ایفا کند. چنانکه علیرغم حرکت شرکت های بزرگ دنیا به سمت بیمه فضای سایبری همچنان حرکت قابل توجهی از سوی بیمه مرکزی در این زمینه صورت نپذیرفته است.
به هر تقدیر با توجه به گسترش فناوری اطلاعات و ارزش افزوده آن در صنعت بیمه نیاز به عزمی جدی در فعالان این صنعت جهت ترویج بیمه الکترونیکی بیش از پیش احساس می شود، هرچند شاید بتوان گفت مشکلات و معضلات موجود در صنعت بیمه ایران فرصتی برای نواندیشی در زیر ساخت ها باقی نگذاشته اشت .
.jpg){kind=link}
