تاریخ خبر: ۱۳۹۲/۰۱/۲۸منبع: بیمه آنلاینتعداد بازدید: ۱۱۱۵ دقیقی: شرکتها منابع حاصل از بیمه عمر را کجا سرمایهگذاری میکنند؟
به رغم وجود قوانین، همه شرکت ها حساب های بیمه های عمر و غیرعمر را از یکدیگر جدا نکرده اند و محل سرمایه گذاری های حاصل از منابع بیمه های عمر، کاملا مشخص نیست. در واقع نظارت جدی بر این مساله از سوی خود شرکت ها انجام نمی شود
بهرغم وجود قوانین، همه شرکتها حسابهای بیمههای عمر و غیرعمر را از یکدیگر جدا نکردهاند و محل سرمایهگذاریهای حاصل از منابع بیمههای عمر، کاملا مشخص نیست. در واقع نظارت جدی بر این مساله از سوی خود شرکتها انجام نمیشود.
بیمهآنلاین - حامد هاتف: دکتر علیرضا دقیقی اصلی، مترجم کتاب «ابعاد محاسبهگری بیمه عمر»، در بخش دوم گفتوگوی بیمهآنلاین با وی، از تدوین جدول عمری مخصوص ایران توسط پژوهشکده بیمه سخن میگوید. ولی با این حال تاکید میکند که جدول عمر فرانسه نیز با توجه به یکی بودن معادلات و محاسبات، در شرایط فعلی کارساز است و استفاده از آن نادرست نیست.
وی بزرگترین مشکل فعلی بیمه عمر در کشور را نامشخص بودن محل سرمایهگذاری مبالغ دریافتی از بیمهگذاران این بخش میداند.
کتاب «ابعاد محاسبهگری بیمه عمر» تألیف آلبرت ای. ایستون و تیموتی اف. هریس، ترجمه علیرضا دقیقی اصلی و ولیاله نظمیشرامین، از جمله منابع جدید در حوزهٔ محاسبات فنی بیمههای عمر و مستمری است.
آیا ما در ایران این جدول عمر را داریم؟
ما در ایران جداول عمر داریم و چندین مرتبه نیز روی آنها کار شده است. ولی یا خودمان به کار خودمان اطمینان نداریم یا اینکه خودمان می دانیم کارمان چندان دقیق نیست و به همین دلیل هنوز هم از جدول مرگ و میر فرانسه, متعلق به حدود 20 سال پیش, استفاده میکنیم. البته شاید هم شرایط امروز ایران مشابه شرایط آن سالهای فرانسه باشد. البته تلاشهای خوبی انجام شده، برای مثال جدولی توسط تامین اجتماعی تهیه شده است. پژوهشکده بیمه هم طرحی در این مورد داشته که مقدمات آن انجام شده و طرح دیگری هم در دست دارد که در پایان این طرح، جدول بومی خواهیم داشت.
اما با فرض اینکه ما یک جدول عمر داریم، طبیعی است که شرکتهای مختلف با رویدادهایشان، حقایق را با آن جدول مقایسه میکنند و امکان دارد حتی تعدیلاتی انجام دهند، اما محاسبات آن در دنیا یکسان است؛ مثل محاسبات مصرف سوخت که فرمولهای مشخص و منطقی دارد و در سطح دنیا از آنها استفاده میشود. اتفاقا ما از این نظر شانس آوردهایم که میتوانیم از علم ماورای دریاها استفاده کنیم و نیاز نداریم که چرخ را از ابتدا اختراع کنیم.
چه عواملی باعث میشود محاسبهگری در بیمه عمر سخت باشد؟
اولا بلندمدت بودن این بیمه، خطرات جدیای در پی خواهد داشت. ابعاد بلندمدت بیمههای عمر در همهجای دنیا بر مبنای حجم سرمایهگذاریها توسط وجوه دریافتی از بیمههای عمر، جواب میدهد. به نظرم ما باید یک تعامل دقیقتر با شرکتها داشته باشیم تا مشخص شود آنها چگونه این وجوه را سرمایهگذاری میکنند.
نکته دوم، اینکه خیلی از تحولات باعث میشود سیستمها بههم بریزد. برای مثال رفتار ترافیکی در یک سال به هم نمیریزد. رفتار منازل در مقابله با تنشهای زلزله قاعدتا نباید یکباره تحت تاثیر قرار گیرد. اما یک نکته بسیار اساسی داریم: ممکن است در 20 سال آینده وضعیت بهداشت بهتر شود و مردم دیرتر فوت کنند. این به نفع بیمههای به شرط فوت است، اما در عین حال به ضرر بیمههای به شرط حیات محسوب میشود. اگر ما بخواهیم بیمههای مستمری بدهیم، اساسا فرآیندها تغییر میکنند.
پاسخ به اینکه چرا محاسبات بیمههای عمر پیچیده و مشکلزاست، دو بخش اساسی دارد؛ یکی بلندمدت بودن فرآیند که خود سبب پیچیدگیهای بسیار زیادی میشود و نرخ بهره، نرخ تورم و سیستم و شرایط اقتصادی آن را تحت تاثیر قرار خواهد داد. برای مثال در سال گذشته به دلیل نرخهای بالای تورم، شاهد این بودهایم که حجم زیادی از بیمههای عمر در شرکتهای بیمهای بازخرید شده است. سایر محاسبات هم به هم ریخته و طبیعی است صنعت بانکداری که بهنوعی رقیب بیمههای عمر است، میتواند نرخهایش را بالاتر ببرد و در نتیجه، بیمههای عمر تحت تاثیر قرار میگیرند. پیچیدگیها بسیار بسیار زیاد است و افرادی را میخواهد که به علم محاسبات فنی این حوزه آشنایی کامل داشته باشند و بتوانند سریعا خود را با این تغییرات هماهنگ کنند. در این کتاب همچنین پلههایی که میتواند برای افزایش حق بیمه در بیمههای عمر تعریف شود و فرمولهای مربوط به آن هم هست. وقتی شما یکباره با افزایش تورم مواجه میشوید، بحثهای خاص خود را خواهد داشت و این عوامل، همه، پیچیدگی قضیه را بیشتر میکند.
به نظر شما مهمترین مشکل ساختاری صنعت بیمه کشور در حوزه بیمههای عمر چیست؟
واقعیتی که وجود دارد و بحث یک سال و دو سال هم نیست، این است که متاسفانه بهرغم وجود قوانین، همه شرکتها حسابهای بیمههای عمر و غیرعمر را از یکدیگر جدا نکردهاند و محل سرمایهگذاریهای حاصل از منابع بیمههای عمر، کاملا مشخص نیست. در واقع نظارت جدی بر این مساله از سوی خود شرکتها انجام نمیشود. در حالی که طبیعی است، اگر حداقل کاری انجام میشود، باید گزارشهایی منتشر شود تا بتوان به ارزیابی پرداخت. برای مثال، در مورد بیمه عمری که 5 سال پیش شروع شده و قرار است 20 سال بعد این سرمایه پرداخت شود، انتظار میرود در این پنج سال قسمتی از این تعهدات تحقق پیدا کرده باشد. ولی باید گزارشی باشد تا بتوان مشخص کرد تا چه حد پیشرفت کردهاند؟ اکنون بسیاری از شرکتهای بیمه در حوزه بیمه عمر صرفا روی شبکه فروششان متکیاند. کارمزدهای شبکه فروش پرداخت میشود و برخی درصدهایی را به افرادی که آنها را طراحی کردهاند، پرداخت کردهاند. این حق بیمهها کجاست؟ آیا وارد بانکها شده است؟ اگر قرار بود بهصورت تجمعی به بانکها برود که طبیعی است اعداد به این ترتیب درنمیآمد. این مسائل را باید به شکل دقیق بررسی کرد.
نمیخواهم ادعا کنم که در صورت بررسی دقیق، قطعا مشخص خواهد شد که بیمههای عمر ما مشکل دارند؛ ولی حداقل من ندیدهام به این مسئله بهطور کاملا جدی توجه شود. طبیعی است که این فرمولها حتی میتواند به مقام ناظر و سیستم نظارت بر این بیمهها هم کمک کند که خودشان هم محاسباتی داشته باشند و بعد، از آن شرکت خاص که نرخهای خاصی را میدهد و اکنون حق بیمه را جمع میکند، برای آینده توضیح بخواهند. چون طبیعی است زمانی که موعد پرداخت این بیمهها میرسد، به احتمال زیاد، بسیاری از مدیران عامل، اعضای هیئتمدیره و افراد در شرکتها نباشند. همیشه در دنیا بیمه عمر این نگرانی را داشته که این بیمه را میفروشد و معمولا دو فرد مختلف مسئولیت ایفای تعهدات را دارند؛ هرچند در یک شرکت و در یک پوزیشن باشند. به همین دلیل هم محاسبات بیمه عمر بسیار پیچیدهتر است و میزان نظارت بر آن هم همواره بیشتر است. به همین دلیل هم هست که پیش از انقلاب، مقام قانونگذار برای بیمههای عمر 50درصد اتکای اجباری ذکر کرد که 50درصد مبالغ بیمههای عمر وارد بیمههای مرکزی شود و اتکای اجباری شود تا این دغدغه وجود نداشته باشد. در بحث حذف تعرفهها در مورد این بیمهها هم باید خیلی خیلی دقیق کار شود.
ترجمه این کتاب و تقسیم کارتان به چه شکل بوده؟
واقعیت این است که ترجمه کتاب نزدیک یک سال طول کشیده است. کار به این ترتیب بوده که ترجمه میشده و دوست دیگری آن متن را بازبینی میکرده و سعی کردهایم که کتاب یکدست باشد. یعنی آقای نظمی ترجمه کردهاند و من بازبینی کردهام و بعد شروع کردهایم به بحث کردن در بخشهایی که نیاز بوده است. بنابراین طبیعتا از نظر حجم ترجمه و زحمت، آقای نظمی کار ترجمه را بر عهده داشتهاند و من هم در بخشهایی ایشان را اذیت کردهام؛ کمی سختگیرانه عمل کردهایم و اصلاحاتی انجام شده است. امیدوارم مخاطبان کتاب را روان و درست بیابند.
درباره کتاب نکته خاصی نیست که لازم بدانید اضافه کنید؟
چاپهای بعدی این کتاب حقیقتا منافع مالی برای من و آقای نظمی که این کتاب را ترجمه کردیم، نخواهد داشت و کل حقوق آن متعلق به پژوهشکده بیمه است. اما این کتاب واقعا در صنعت بیمه کتاب منحصربهفردی است و به همین دلیل من دعوت میکنم که دوستان دانشگاهی و صنعتی هم آن را مطالعه کنند و دانش خود را در این زمینه ارتقا دهند. این امیدواری را دارم که در آینده نهچندان دور، در کنار این کتاب، در حوزه محاسبهگری بیمههای عمر، چندین کتاب داشته باشیم و بتوانیم در کنار یکدیگر دانش کافی در این زمینه را افزایش دهیم. همچنین امیدوارم با محاسبات دقیق بتوانیم بیمههای عمر بسیار مناسبی برای این صنعت ارائه دهیم و در محیط اقتصادی باثباتتر و با تورم کمتر، شاهد آن باشیم که مردمان ایران، نه یک بیمه، بلکه چندین نوع بیمه عمر داشته باشند؛ چیزی که ما در کشورهای پیشرفته شاهد آن هستیم و این امیدواری وجود دارد با تاکیدات و سیاستگذاریهایی که وجود دارد، در یک محیط با ثبات اقتصادی، بخش عرضه ما بتواند به شکل فنیتر، بیمههای عمرش را عرضه کند تا بر حسب تقاضاها و سلیقههای مختلف، محصول مناسبی وجود داشته باشد و در نهایت، بیمههای عمرمان هم حداقل به متوسط این بیمهها در سطح دنیا برسد.
نکته آخر این که ما این خوشبختی را در کشورمان داریم که بر خلاف برخی از برادران اهل تسنن که متاسفانه برخی از علمای آنان روی بیمههای عمر مشکل دارند و به همین دلیل به سراغ دیگر انواع بیمهها رفتهاند، ما طبق فتاوی عمده علما و شخص امام خمینی(ره) مشکلی نداریم و این فضا میتواند به ما کمک کند که اگر بیمههای مناسبی ارائه دهیم، بتوانیم از این ابزار بسیار مناسب مالی، هم در جهت ارتقای بازارهای سرمایه و اقتصادمان و هم در جهت ارتقای سطح رفاه جامعهمان استفاده کنیم.
اخبار مرتبط